Baza wiedzy

Falomierz – generator (TDO)

Na schemacie przedstawiony jest układ falomierza-generatora.Przyrząd pozwala określić częstotliwość rezonansową obwodów LC,częstotliwość rezonansową anteny ale to nie wszystkie jego zastosowania.

Układ generatora pracuje na tranzystorze polowym z izolowaną bramką MOS-FET BF966 lub podobny.Częstotliwość jego pracy zależy od obwodu LC,który ma wymienną cewkę.Pozwala to na pokrycie dużego zakresu częstotliwości w podzakresach.Ułatwi to w czasie pomiarów znalezienie rezonansu badanego obwodu.Podzakresy muszą na siebie lekko zachodzić.Uzyskamy to dobierając odpowiednie liczby zwojów cewek podczas uruchamiania układu.

Cały układ możemy zmontować na płytce laminatu wykonując odpowiednią moazikę ścieżek.Całość należy zamknąć w obudowie z blachy lub wykonać ją z kawłków laminatu lutując krawędzie.Na przedniej ściance przyrządu należy umieścić miernik,przełącznik zasilania i oś potencjometru 470k.Gniazdo cewek wymiennych należy umieścić blisko kondensatora zmiennego np. na ściance czołowej urządzenia tak aby później łatwo można było zbliżyć do niego badany obwód.

Do wyskalowania przyrządu potrzebny będzie miernik częstotliwości.Wykonywanie cewek zaczynamy od najniższego zakresu jaki będzie nam potrzebny.Cewki dla niższych częstotliwości nawijamy drutem emaliowanym 0.3mm a dla wyższych częstotliwości np.50MHz z drutu srebrzonego 1mm.Odczepy należy dobrać doświadczalnie tak aby układ oscylował poprawnie w obu skrajnych położeniach kondensatora obrotowego.Nie podaję ilości zwojów cewek ani pojemności kondensatora zmiennego,gdyż te wartości trzeba dobrać doświadczalnie.Można wtedy wykorzystać dowolny posiadany kondensator zmienny.Trzba wziąć pod uwagę,że zastosowanie kondensatora o mniejszej pojemności zmusi nas do wykonania większej ilości cewek aby pokryć potrzebne pasmo a jednocześnie wzrośnie dokładność odczytu.

Jak zbadać rezonans obwodu LC?włączyć przyrząd potencjometrem ustalić wskazanie miernika przy końcu skali a następnie powoli kręcąc kondensatorem uważnie obserwować wskzówkę miernika.Chwila kiedy częstotliwości obwodów miernika i badanego będą równe nastąpi gwałtowny skok wskazówki tzw.DIP.Należy wtedy z wcześniej wyskalowanej tarczy kondensatora odczytać częstotliwość.Jeśli nie zauważymy takiego efektu należy wymienić cewkę i sprawdzanie rozpocząć od nowa.W trakcie badania obwodu należy utrzymywać wskazówkę miernika przy końcu skali.

Pierwsze próby będą z pewnością trudne.Czasami na skutek pasożytniczych sprzężeń (zależy to od montażu)miernik będzie wskazywał fałszywie.Można to sprawdzić odsuwając badany obwód.Jeśli nie zaważymy żadnej reakcji miernika to był to fałsz.Jeszcz jedna bardzo istotna sprawa reakcja miernika zależna jest od dobroci badanego obwodu.Cewka nawinięta “srebrzanką” na większej średnicy da bardzo gwałtowny DIP.Kondensator należy obracać bardzo wolno gdyż można nie zdążyć uchwycić tego momentu.Po kilku próbach każdy nauczy się posługiwać tym przyrządem i doceni jego wartość.

Można też określić częstotliwość rezonansową anteny!w tym celu robimy pętelkę z drutu i podłączamy ją do ekranu i żyły gorącej przwodu koncentrycznego.Następnie zbliżamy ją do cewki przyrządu i postępujemy j.w.

Przeprowadzając wszystkie pomiary należy pamiętać o jak najsłabszym sprzężeniu badanego obwodu z miernikiem.Pozwoli to na otrzymanie dokładniejszego wyniku bez przeciągania częstotliwości.

Satysfakcja gwarantowana albo niezłe nerwy!

Schemat następny przedstawia TDO w innym układzie.Pierwszy tranzystor to BF245 i pracuje on w układzie generatora.Natomiast BC108 to wzmacniacz prądu wyprostowanego przez diode.Ma za zadanie uzyskanie wyraźniejszego DIP-u.Dioda może być np.AAP lub DOG.